
بسم الله الرحمن الرحیم
در مورد معاد دلایل مختلفی ارائه شده که به اختصار به چند نمونه از آن ها اشاره میشود:
۱ ـ برهان عدل الهی: بسیاری از کسانی که در دنیا زندگی می کنند پاداش کار خوب یا عقوبت کار زشت خود را نمی بینند. به عبارت دیگر، دنیا چنان ظرفیتی ندارد که پاداش همه ی کارهای خوب و کیفر همه ی کارهای بد را بدهد. حال اگر مرگ به معنای پایان زندگی باشد، به یقین عدل الهی زیر سؤال خواهد رفت و اشکال خواهد شد که چرا شخص متدینی که عمری را در خوبی سپری کرد بدون مزد ماند و چرا ظالمی که عمری را در ظلم به دیگران گذراند، بدون کیفر ماند! روی همین اساس است که لزوم اقامه ی معاد برای خدای عادل و حکیم به اثبات می رسد.
خداوند متعال در سوره ی جاثیه می فرماید: «أمْ حَسِبَ الَّذينَ اجْتَرَحُوا السَّيِّئاتِ أنْ نَجْعَلَهُمْ كَالَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ سَواءً مَحْياهُمْ وَ مَماتُهُمْ ساءَ ما يَحْكُمُونَ؛ آيا كسانى كه مرتكب بدي ها و گناهان شدند گمان كردند كه ما آن ها را همچون كسانى قرار مى دهيم كه ايمان آورده و اعمال صالح انجام داده اند كه حيات و مرگشان يكسان باشد؟! چه بد داورى مى كنند!» [۱]
حضرت امیرالمؤمنین (علیه السلام) در توصیف دنیا چنین می فرماید: «إِنَّ اللَّهَ تَعَالَى لَمْ يَرْضَهَا ثَوَاباً لِأوْلِيَائِهِ وَ لا عِقَاباً لِأعْدَائِه؛ همانا خدای متعال راضی نیست که دنیا پاداش اولیائش و یا محل عقاب دشمنانش باشد.»[۲]
ب ـ برهان حکمت الهی: اگر در پس این دنیا، آخرتی در کار نباشد، دنیا و هر آنچه در آن است بیهوده و عبث خواهند بود. اگر سرنوشت انسان ها منحصر در این دنیا باشد و جای دیگری برای به بار نشستن اعمال انسان نباشد، هدف از خلقت انسان، پوچ، بیهوده و ناتمام خواهد بود. به راستی میتوان پذیرفت که خدای حکیم انسان را با این همه ویژگی ها و امتیازات خارق العاده خلق کند و در نهایت با مرگ به پرونده اش خاتمه دهد؟! بنابراین حکمت خداوند اقتضا دارد که کار عبث و بیهوده انجام نداده و هر موجودی را به کمال شایسته ی خود برساند. روی همین اساس است که خدای حکیم بعد از مرگ، معاد را فرا روی انسان قرار داد تا به فرجام آن ها رسیدگی شود.
خدای متعال در قرآن کریم می فرماید: «وَ ما خَلَقْنَا السَّماءَ وَ الْأرْضَ وَ ما بَيْنَهُما باطِلاً ذلِكَ ظَنُّ الَّذينَ كَفَرُوا فَوَيْلٌ لِلَّذينَ كَفَرُوا مِنَ النَّارِ؛ ما آسمان و زمين و آن چه را ميان آنهاست بيهوده نيافريديم اين گمان كافران است واى بر كافران از آتش (دوزخ)!»[۳]
ج ـ برهان فطرت: خدای حکیم هیچ میلی را بدون دلیل در وجود انسان به ودیعت نگذاشته است. میل به جاودانگی واقعیتی است که در فطرت همه ی انسان ها وجود دارد و همه ی تلاشهای انسان هم در راستای پاسخ به همین میل جاودانگی است. وقتی فطرت انسان طالب جاودانگی است. تنها چیزی که می تواند پاسخگوی تمام و کمالی برای این میل باشد، وجود نظام ابدی و معاد است.
https://www.hamandishi-dini.ir/?p=134