بسم الله الرحمن الرحیم

منکرین «غیب» به چند دسته تقسیم می شوند؟

خدای متعال در سومین آیه از سورۀ بقره، اولین صفت متقین را ایمان به غیب معرفی کرده و فرموده: «الَّذينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْب»

منکرین غیب بر سه دسته هستند.

اول ـ کسانی که مادی گرایانی هستند که همانند قوم بنی اسرائیل می گویند: چون خدار ا با حواس خود نمی توان ادراک کرد، پس وجود ندارد و قابل سنایش نیست: «لَنْ نُؤْمِنَ لَكَ حَتَّى نَرَى اللَّهَ جَهْرَة»[۱] قرآن کریم هم در پاسخ به آنان رهنمون می دهد که معیار شناخت عقل است، نه صرف احساس و تجربه.

دوم ـ کسانی که بر اساس عادت و رسوم سنتی و تقلید از نیاکان خود، منکر غیب می شوند: « إِنَّا وَجَدْنا آباءَنا عَلى‏ أُمَّةٍ وَ إِنَّا عَلى‏ آثارِهِمْ مُقْتَدُونَ»[۲] خداوند هم آنان را ارشاد می کند که مقلد نیر باید درتقیلد خود محقق باشد و بداند از چه کسی و با چه شرایطی تقلید می کند: « أَ وَ لَوْ كانَ آباؤُهُمْ لا يَعْقِلُونَ شَيْئاً وَ لا يَهْتَدُون؛ آيا اگر پدران آنها، چيزى نمى‏فهميدند و هدايت نيافتند (باز از آنها پيروى خواهند كرد)؟»[۳]

سوم ـ مستکبرانی هستند که با وجود یقین به حقانیت وحی و رسالت، غیب را انکار می کنند: « وَ جَحَدُوا بِها وَ اسْتَيْقَنَتْها أَنْفُسُهُمْ ظُلْما؛ و آن را از روى ظلم و سركشى انكار كردند، در حالى كه در دل به آن يقين داشتند!»[۴] و چون اینان انکاری زورگویانه دارند، پاسخ خدای قهار به آنان نیز چیز شمشیر و زور نیست: « فَقاتِلُوا أَئِمَّةَ الْكُفْر»[۵]

لازم به ذکر است که جهاد ابتدایی برای دفاع از حقوق انسانیت و فطرت ناب است، نه از باب تحمیل عقیده.

(برگرفته از تفسیر تسنیم، ج۲، ص۱۷۳ ـ ۱۷۴)