بسم الله الرحمن الرحیم

ریب کافران در مورد قرآن منافاتی باتردید ناپذیر بودن قران ندارد.

خداوند از یک سو، هرگونه شکی را از ساحت قرآن و قیامت نفی می کند و از سوی دیگر، سخن از شک کافران و منافقان دربارۀ قرآن و قیامت به میان می آورد.

«وَ إِنْ كُنْتُمْ في‏ رَيْبٍ مِمَّا نَزَّلْنا»[۱]

«إِنْ كُنْتُمْ في‏ رَيْبٍ مِنَ الْبَعْث»[۲]

آیا میان این دو گروه آیه، منافاتی وجود دارد؟!

در حقیقت، منافاتی میان این دو گروه آیه نیست؛ زیرا در آیات “نفی ریب” سخن از آن است که زمینۀ شک و تردید در قرآن و قیامت نیست و در آیات اثبات ریب، خواستگاه آن را قلب بیمار کافران می داند: «وَ ارْتابَتْ قُلُوبُهُمْ فَهُمْ في‏ رَيْبِهِمْ يَتَرَدَّدُون»؛ «و دلهايشان با شكّ و ترديد آميخته است آنها در ترديد خود سرگردانند.»[۳]

پس قرآن شک بردار نیست و  منشأ شک کافران و منافقان، دل بیمار و چشم نابینای آنان است.

همان گونه که در نور آفتاب جای تردیدی نیست و شخص نابینا بر اثر کوری خود، در وجود آن تردید می کند: «بَلِ ادَّارَكَ عِلْمُهُمْ فِي الآخِرَةِ بَلْ هُمْ في‏ شَكٍّ مِنْها بَلْ هُمْ مِنْها عَمُونَ»؛ «آنها [مشركان‏] اطلاع صحيحى درباره آخرت ندارند، بلكه در اصل آن شكّ دارند بلكه نسبت به آن نابينايند!»[۴]

توجه:

برخی از مفسران «لا» در «لا ریب فیه» را لای نفی صحت گرفته اند و در معنای آیه گفته اند: «شایسته نیست در قرآن شک کنید؛ زیرا در آن ابهامی نیست»[۵]

برخی دیگر نیز آن را به معنای لای نهی گرفته اند و گفته اند: «نباید در قرآن شک کنید.» عصیان کافران و منافقان هم منافاتی را نهی تشریعی ندارد.[۶]

اما ما آن را به معنای لای نفی جنس گرفتیم و معنایش این است که: «جنس شک در قرآن راه ندارد».

(برگرفته از تفسیر تسنیم، ج۲، ص۱۳۷ و ۱۳۸)