بسم الله الرحمن الرحیم

رأی ششم

حروف مقطعه سوگندهایی است که خداوند یاد کرده است بر این که قرآن کلام و کتاب اوست و سرّ وگند به این حروف آن است  که حروف الفبا درای شرافت و حرمت است؛ زیرا کتب آسمانی و اسمای الهی از همین حروف تشکیل شده است.

پاسخ: این احتمال نیز گرچه محال عقلی نیست، لیکن از یک سو دلیل معتبری آن را تأیید نمی کند و از سوی دیگر، احتمال مزبور تفسیر حروف مقطعه محسوب نمی شود. اگر بپذیریم که «یس» به معنای «سوگند به یس» است همچنان این پرسش باقی می ماند که مراد از «مُقسم علیه»؛ یعنی مراد از «چیزی که بدان قسم خورده شده» چیست؟

مخاطبان سوگند باید بدانند معنای لفظی که بدان سوگند یاده شده چیست؟ قسم برای کسی است که در صحت دعوی مدعی شک داشته باشد و گوینده بخواهد با سوگند، شک او را بزداید. رسول خدا و معصومین (علیهم السلام) که به راز و رمز این حروف آگاهند، چون در صحت دعوی الهی شک ندارند نیازی به سوگند نداند. و دیگران که بر اثر شک نیازمند این سوگندها هستند به معنای آن ها راه ندارند.

رأی هفتم

این حروف بر اساس حساب ابجد اشاراتی است به مدت بقای اقوام و امت ها و اجل آن ها و نعمت ها و بلاها.

پاسخ: روایاتی که مؤیّد این قول است، اعتباش معلوم نیست.

رأی هشتم

این حروف بر اساس حساب جَمَل که نوعی محاسبه است، اشارتی به مدت بقای امت اسلامی است.

پاسخ: این وجه نیز احتمالی صرف است که نه تنا دلیل معتبری بر آن نیست، بلکه با قران نیز ناهماهنگ است؛ زیرا قرآن کریم به صراحت اعلام می کند: هیچ فرد یا امتی اجل مقدر خود را نمی داند: «وَ ما تَدْري نَفْسٌ ما ذا تَكْسِبُ غَداً وَ ما تَدْري نَفْسٌ بِأَيِّ أَرْضٍ تَمُوت»[۱]

(برگفته از تفسیر تسنیم، ج۲، ص ۸۳ ـ ۸۶)